Reportaż o Przestrzeniach Sztuki w Łodzi


Kolejna część reportażu "Przestrzenie Sztuki" zrealizowana została w łódzkiej Materii, gdzie realizowane są programy jak trening dla tancerzy zaawansowanych, Fizyka w tańcu dla młodzieży, próby do spektakli improwizowanych jak Zdarzenia Pracowni Fizycznej, SzaZy i Gości lub opartych na bajkowej opowieści jak spektakl dla dzieci Skarb Nienazwanej Góry i wiele innych.

Na jakich aspektach ruchu skupiają się pedagodzy podczas zajęć? Jak znaczący wpływ na bezpieczny rozwój taneczny ma pilates? Jak istotne są „Przestrzenie Sztuki”, zarówno dla początkujących jak i zaawansowanych tancerzy?

dr hab. Jacek Owczarek: „Udostępnienie przestrzeni uruchamia całą machinę zdarzeń i możliwości”. Jakie zatem otwierają się w Łodzi?

Zapraszamy do oglądania!

Przestrzenie Sztuki to rozwijany przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego oraz Instytut Muzyki i Tańca pilotażowy program powołania ogólnopolskich, interdyscyplinarnych centrów kultury, prowadzonych we współpracy ministerstwa, samorządów, organizacji pozarządowych, uczelni artystycznych oraz sektora prywatnego i opierających się na istniejących instytucjach kultury. Program powstaje we współpracy i Ministerstwem Kultury, Dziedzictwa Narodowego.

CHOREOGRAFIE MIASTA - podsumujmy nasz pierwszy letni festiwal!


W połowie lipca Materia otworzyła pierwszy sezon festiwalowy, który trwał aż do 19 września. Choreografie Miasta - tak nazwaliśmy nasz letni festiwal w ramach programu Przestrzenie Sztuki, skupiony wokół działań związanych z choreografią i tańcem współczesnym. Upłynął on pod znakiem spektakli, warsztatów i spotkań. W ramach Choreografii Miasta przebyliśmy łódzką Odyseję przez dworzec Łódź Fabryczna, obserwowaliśmy Krótkotrwałość interakcji z obcymi istotami w Parku Staromiejskim i na Piotrkowskiej, a także doświadczyliśmy niezaplanowanych Zdarzeń w Ogrodach Geyera. Wpisaliśmy choreografie w tkankę miejską prezentując je Łodzianom w kilku istotnych punktach i obszarach Łodzi. Wszystkie wydarzenia w ramach Choreografii Miasta były bezpłatne, bez ograniczeń wiekowych, a w przypadku dwóch z nich - można było dołączyć spontanicznie! Przyjrzyjmy się bliżej każdemu z nich po kolei.


Zdarzenia

Choreografie Miasta ruszyły w sobotę 17 lipca. Festiwal otworzył wyjątkowy dla nas spektakl, który pojawia się na scenie już od dziesięciu lat! Jednakże okrągły staż to nie jedyny powód, dla którego Zdarzenia są dla nas szczególne - to spektakl będący owocem idei i pracy dr hab. Jacka Owczarka – współzałożyciela Materii i improwizujących muzyków i Pawle Szamburskim i Patryku Zakrockim w duecie znanych pod nazwą SzaZa oraz doświadczonych improwizatorów tańca.

Zdarzenia miały swoje pokazy m.in. w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, w Teatrze Nowym w Łodzi, w Muzeum Sztuki w Łodzi, w ramach Gdańskiego Festiwalu Tańca oraz na Festiwalu Sanatorium Dźwięku w Sokołowsku, a także poza granicami kraju podczas Polsko-Ukraińskiego Festiwalu Partnerstwa we Lwowie i w Museums Quartier w Wiedniu (w międzynarodowym składzie muzyków i tancerzy). W trakcie naszego festiwalu pokazaliśmy spektakl w siedzibie Instytutu Choreografii i Technik Tańca Akademii Muzycznej w Łodzi w Ogrodach Geyera, będącej jednocześnie siedzibą Materii.

Spektakl angażuje każdego niezależnie od wieku czy stopnia znajomości tańca współczesnego i jego technik. Jak to możliwe? Odpowiedź jest bardzo prosta. Zdarzenia to zabawa w czystej postaci. Bawią się tancerze, bawią się muzycy i, co jasne, bawią się widzowie. Wciągający spektakl, który stanowi fuzję tańca, muzyki i ryzyka. Jego struktura oparta na improwizacji i spontanicznej współpracy artystów, nie pozwala się nudzić. Widz musi pozostać czujnym, bo każda kolejna minuta może przynieść coś całkowicie zaskakującego. Taka struktura spektaklu w naturalny sposób stymuluje do pełnej uważności. Choreograf operuje na otwartym sercu spektaklu, ale bardziej w roli reżysera nadającego charakteru całokształtowi. Jest spoiwem dbającym o zachowanie relacji pomiędzy artystą, ruchem i muzyką. Zadanie choreografa poniekąd przejmują tancerze, którzy samodzielnie budują swoje sekwencje ruchów.

Partytura Zdarzeń oparta jest na testowaniu partytur improwizacji i technice kontakt improwizacji. Oznacza to, że przygotowania do spektaklu były raczej wyznaczaniem kierunku i zasad improwizacji, niż rzeźbieniem konkretnego dzieła. Jednak nie jest to jednoznaczne, że Zdarzenia nie mają ustalonych żadnych zasad. Spektakl ma swoją czytelną konstrukcję i sprecyzowane proporcje. Dużą rolę odgrywają tutaj przeobrażające się wrażenia zmysłowe. Ruch, przestrzeń, dźwięk, czas, dotyk - w zależności od momentu zmieniają się punkty odniesienia dla procesu twórczego i ich proporcje. Widzowie mogą liczyć też na chwile, które potrafią rozbawić do łez.

Najprawdopodobniej odbiór Zdarzeń nie słabnie wraz z biegiem lat, ponieważ to przedstawienie całkowicie uniwersalne, a przekazywany przez niego ładunek nigdy nie straci na aktualności. Forma spektaklu z pewnością zainteresuje nawet osoby, którym z tańcem współczesnym nie jest po drodze. Koncept jest tak intrygujący i plastyczny, że każdy odnajdzie w nim coś, co go zachwyci, albo co najmniej pozytywnie zaskoczy.


Odyseja

Na początku sierpnia uwagę znajdujących się na dworcu Fabrycznym przykuła trójka dość nietypowych podróżników. Momentami turyści jak wszyscy inni, trochę niepewni siebie i kierunku, w jaki powinni się udać, z bagażem na podorędziu. Po chwili te same osoby były kimś całkowicie innym. Energetyzującymi postaciami wyróżniającym się na tle reszty przemierzających przestronną halę dworca. Opisana powyżej trójka, to tancerze spektaklu Odyseja: Natalia ‘Sarna’ Kladziwa, Oscar Mafa i Paweł Urbanowicz. Ich scenę tworzyła przestrzeń Łodzi Fabrycznej, a za układ i przebieg tej tanecznej podróży odpowiedzialny był Tomek Ciesielski - łódzki choreograf, performer i teoretyk tańca.

Odyseja to choreograficzna opowieść o podróży i poszukiwaniu drogi. Historia człowieka, który bezustannie się zmienia i pokonuje kolejne osobiste ograniczenia. Odwraca uwagę od tego, co zazwyczaj stawia się w centrum zainteresowania dyskusji o podróży, czyli cel. Spektakl Tomka Ciesielskiego przypomina o tym, że kluczowym nie jest sama destynacja, ale droga i cały jej przebieg, który kształtuje najintensywniej. Tancerze przedstawili cały wachlarz emocji: od radosnej euforii podszytej pragnieniem przygody lub zmiany, przez nudę, aż po rozpacz i rezygnację. Co więcej, także widzowie Odysei, aby obserwować losy artystów musieli dotrzymywać im kroku prowadząc własne wędrówki.


Krótkotrwałość

Rzeczy krótkotrwałe, mimo swojej ulotności mogą na dłużej zapisać się w pamięci. Wszystkie znaki na niebie i ziemi wskazują, że żywa instalacja Krótkotrwałość będzie właśnie takim wydarzeniem, które łodzianie będą jeszcze długo wspominać.

We wrześniową niedzielę Łódź odwiedziły obce istoty, których obecność uruchomiła niemałe poruszenie. “Proszę pani, co to za kosmici? Pani pewnie coś wie! Niech pani powie o co tutaj chodzi!” - takimi słowami zaczepiły mnie kilkunastoletnie dziewczyny w Parku Staromiejskim. Niektórzy na widok nieznanych sylwetek przyspieszyli kroku, inni - przeciwnie - zatrzymywali się, przyglądali, próbowali zagadać albo pomóc nieznanym gościom. Spacerujący ulicami Łodzi wyraźnie nie byli przygotowani na takie spotkanie, ale wzbudziło ono mnóstwo zainteresowania i pytań.

Człekokształtne istoty w futurystycznych kombinezonach, które nie mówią, chyba nie słyszą, ale z pewną ostrożnością wchodzą w drobne interakcje tak, jakby widziały otaczającą ich rzeczywistość po raz pierwszy. Co się za tym kryje? Odpowiedzialnym za całe to intrygujące przedsięwzięcie jest Maciej Kuźmiński - choreograf, pedagog, twórca i kierownik Polskiej Sieci Tańca. Maciej we współpracy z litewskim Šeiko Dance Company stworzył Krótkotrwałość, czyli żywą instalację artystyczną site-specific. To artystyczne działanie, które można uznać za związek happeningu z choreografią. Obcy o nieznanej tożsamości zwiedzają miasto i stają się żywymi rzeźbami, elementami lokalnego krajobrazu miejskiego. Ich obecność i sposób zachowania zaprasza publiczność do zaangażowania się ich punkt widzenia.

To niepisane ani niewypowiedziane zaproszenie naprawdę działa! Opowiem na przykładzie własnego doświadczenia. Wraz z jedną z tych nieznajomych istot stanęliśmy sobie na drodze. Po chwili konsternacji tajemniczy gość wyciągnął w moim kierunku dłoń, w której znajdował się wysuszony liść. Tak, zwykły, wcale nie jakiś specjalny. Wysuszony, zniszczony liść jakich miliony leżą jesienią w parku i na ulicach. Przyjęłam podarunek z uważnością, jakby był to drogocenny klejnot. Dlaczego dałam się w to wciągnąć? Konstrukcja Krótkotrwałości działa tak, że publiczność przyjmuje ten obcy punkt widzenia jako swój. Tworzący happening tancerze całym swoim ciałem pokazują, że to co widzą jest im nieznane. Z przesadnym dla człowieka zainteresowaniem przyglądają się najpowszedniejszym elementom krajobrazu miejskiego. Publiczność obserwuje ich zachowania i sama zaczyna na nowo interpretować doskonale znane przedmioty, miejsca, czy zachowania.

Krótkotrwałość to też wielokontekstowe dzieło odnoszące się do licznych aspektów społecznych relacji. Istoty, których nieznane jest pochodzenie, a płeć, wiek, wygląd ukryte są za neutralnym na tych polach kostiumem i hełmem. To, w jaki sposób uczestnicy zachowują się w trakcie spotkania z artystami, jest odbiciem społecznych norm zachowań wobec obcych, których spotykają na co dzień (np. przedstawicieli innych kultur lub ras, emigrantów, osób nieheteronormatywnych). Oto w przestrzeń miejską znaną lepiej niż własna kieszeń wkracza Inny. Efemeryczne, ale intensywne interakcje widzów z artystami są odbiciem zdolności ludzi do interakcji pozawerbalnej, odczuwania empatii i akceptacji obcego.

Kolejnym aspektem jest problem przemijania. Żyjemy niestabilnych, niepewnych czasach, czego szczególnie doświadczamy w aktualnej, pandemicznej rzeczywistości. Świat dynamicznie się przeistacza, ilość dotykających nas bodźców rośnie. Aby dostosować się do norm musimy stale porzucać pewne utarte schematy i przyzwyczajenia. Dystans społeczny, ukryte za maseczkami twarze. Krótkotrwałość stanowi próbkę potencjalnej sytuacji z nieokreślonej przyszłości, w której hełmy i kombinezony zakrywające całe ciało będą nieodłącznymi elementami dla naszego przetrwania.

Podczas gościnnego pokazu w Łodzi, który był polską premierą spektaklu tancerze przemierzyli Śródmieście Łodzi. Choreografia Krótkotrwałości objęła miasto od Parku Staromiejskiego, przez Plac Wolności, ulicę Piotrkowską, ulicę Traugutta, Park Sienkiewicza, pasaż Schillera i OFF Piotrkowską. Ostatnim punktem na mapie artystów-obcych było osiedle "Manhattan", które jednocześnie stało się miejscem pożegnania z festiwalem Choreografie Miasta.

How to dance forever, fot. Marcin Marciniak

Warsztat Elżbiety Chowaniec, fot. Mariusz Marciniak

Warsztat Pawła Szamburskiego, fot. Mariusz Marciniak

Warsztat Rafała Dziemidoka, fot. Mariusz Marciniak

Rafał Dziemidok i jego relacja z tańcem

Martyna Jarończyk


Pod koniec października Materia gościła w ramach programu Przestrzenie Sztuki Rafała Dziemidoka - niezależnego choreografa, tancerza, reżysera, improwizatora i pedagoga improwizacji. A może przede wszystkim człowieka, który opowiada bo jak sam mówi, ma o czym. Rafał poprowadził warsztat mistrzowski z zakresu praktyki improwizacyjnej i kompozycyjnej dla osób zajmujących się zawodowo tańcem. Aby dobrze oddać istotę tego warsztatu przyjrzyjmy się bliżej drodze artysty, która w dużej mierze zaważyła na obecnym kształcie metod jego pracy.

Rafał Dziemidok to osobowość barwna i inspirująca. Jego historia zawodowa jest nieoczywista. Prawnik z wykształcenia istnieje na polskiej scenie tańca od ponad 20 lat, a od niemal dziesięciu mieszka i pracuje w Berlinie. Ścieżka twórcza Rafała jest unikalna, ekspresyjna i wyrazista i niekiedy zdaje się być buntowniczą kontestacją przyjętych norm. Krytycy niejednokrotnie opisywali go jako “tancerza charakterystycznego”, co determinuje jego nadzwyczajna osobowość sceniczna i wyłamująca się z kanonu postura.


Masterclass Nadając ruchowi znaczenie

Warsztat poprowadzony przez Rafała obejmował ponad 2 godziny intensywnej pracy z ciałem i mentalnymi ograniczeniami. Celem artysty było przekonanie tancerzy, że ich praca nie zawsze musi nieść ze sobą jakieś konkretne znaczenie. Z drugiej strony prowadzący uwrażliwiał ich na to, że taniec jest językiem, a więc nie można ruchu pozbawić aspektów komunikacji. Była to lekcja o tym czym w zasadzie taniec jest, dla kogo, po co i dlaczego jest tak ważny.


How to dance forever, czyli jak tańczyć aż po (życia) kres

Tego samego dnia wieczorem, Rafał zaprezentował swój autorski wykład performatywny (to najbliższe określenie temu, co pokazał, choć sam niechętnie operuje tą definicją woląc termin performans). Artysta zaprosił widzów do wspólnego marnowania czasu. W ramach grupowego trwonienia sobotniego wieczoru zafundował publiczności swoisty wieczorek literacki (to także jego określenie), osobistą opowieść przeplataną krótkimi pokazami tańca.

Tancerze po czterdziestce muszą odejść - to dość popularny w środowisku mit, z którym rozprawił się amerykański artysta Daniel Nagrin. W jego ślady poszedł bohater tego tekstu. To za sprawą Nagrina, a konkretniej jego książki How to Dance Forever: Surviving Against the Odds powstała przedstawiona przez Dziemidoka sztuka o tym samym tytule. Autobiograficzna powieść stała się wielką inspiracją na początku tanecznej kariery i nieodłączną kompanką artystycznej drogi Rafała. Podobnie jak nowojorski artysta wyraża on kategoryczny sprzeciw wobec ciasnym ramom świata tańca zawodowego. Po co komu takie ograniczenia? Taniec jest zabawą i miłością.

Daniel Nagrin występował od 1940 roku, a karierę artysty solowego rozpoczął w 1957 roku w wieku czterdziestu lat. W How to Dance Forever z mądrością, ale i dowcipem, opisuje swoją życiową i zawodową drogę. Dzieło łączy teorię, osobistą filozofię, doświadczenie i wiedzę o tancerzach, tańcu, nauczycielach i technice z praktycznymi informacjami. Książka, być może jako pierwsza na świecie, opisuje pomijane dylematy tancerzy po pięćdziesiątce.

Ta biografia ukształtowała Rafała. Nie ma co do tego najmniejszych wątpliwości, + już na samym wstępie artysta komunikuje, że tak po prostu jest. Po 20 latach wrócił do lektury. Spektakl powstał na zaproszenie Edyty Kozak i festiwalu Ciało/Umysł w cyklu wykładów performatywnych Taniec, moja miłość, które miały za zadanie zajrzeć za kulisy i sprawdzić, jak funkcjonuje zaplecze pracy współczesnego tancerza w Polsce. Spektakl miał podczas festiwalu dwie odsłony: w 2016 i 2019 roku.

Wieczór, określony wspólnym marnowaniem czasu był podsumowaniem i zestawieniem jej odbioru kiedyś a dziś. Dostarczył widzom solidnej dawki szczerych emocji i wiedzy człowieka doświadczonego, którego perspektywa z biegiem lat się zmienia, poszerza. Artysta niejako obnażył się ze swoich zapomnianych ograniczeń. Opowiedział o tym czym dla niego jest taniec i dlaczego chce i może robić to na zawsze. Zakwestionował rolę wieku, doświadczenia i kondycji fizycznej w kontekście tego kogo można nazywać tancerzem, a kogo nie. Stwierdził też, że spektakl zawsze jest manipulacją.

Spotkanie z Rafałem było bardzo piękne, bezpretensjonalne, wzruszające i zabawne. Z pewnością zmiotło kurz konformizmu ze sposobu myślenia o tancerzach i dodało odwagi tym, którzy czują, że nie pasują. A wszystkim, którzy wątpią w swoją wystarczalność przytoczę myśl Rafała - „Tancerz jest rycerzem kosmosu i może wszystko”.


Rekonstrukcja opery na podstawie Kopernikus Claude’a Viver’a

W planach Rafała na sezon 2022 i 2023 rysuje się wyjątkowy międzynarodowy projekt. Wraz z muzykiem Pawłem Szamburskim oraz Elżbietą Aleksandrowicz, Elżbietą Chowaniec i Jackiem Owczarkiem zamierza podjąć się rekonstrukcji lub jak zapowiada dekonstrukcji opery Claude’a Viver’a. Jako cel projektu wskazuje wielopoziomowe i multidyscyplinarne odtworzenie dość popularnego na europejskich scenach Kopernikusa. W zamyśle artystów to często odtwarzane dzieło ma nabrać nowego, świeżego wymiaru, mimo że oryginał przez wielu uważany jest za dzieło anty-operowe. Wynika to z jego nietypowej formy w partyturze i w inscenizacji. Interpretacja Kopernikusa przybierze korespondującą z operowymi tradycjami formę.

Choreografia do rekonstrukcji Kopernikusa tworzona będzie przez Dziemidoka oraz współzałożyciela Materii - dr hab. Jacka Owczarka. Za kierownictwo muzyczne odpowie Paweł Szamburski ze wsparciem Elżbiety Aleksandrowicz. W planach jest także zaangażowanie do projektu studentów Akademii Muzycznej w Łodzi.

Tematyką tradycyjnego dzieła Viver’a jest duchowość. Zawiera ono mocne wątki religijne i mistyczne. Duchowość od zawsze pozostaje w silnej korelacji z tańcem jako rytuałem. Kontrowersyjny dla widzów i krytyki oratoryjny charakter Kopernikusa tworzy intrygujące i bardzo inspirujące możliwości interpretacyjne oraz inscenizacyjne. Rekonstrukcja ma posługiwać się licznymi środkami przekazu. Będzie to połączenie tańca, video, muzyki instrumentalnej i wokalnej, języka i przestrzeni. Re-opera pokazywana będzie w Polsce i w Niemczech.


Nauczyciel w podróży oraz inne wspólne projekty operatorów Przestrzeni Sztuki w dziedzinie tańca


Projekt NAUCZYCIEL W PODRÓŻY jest wymianą nauczycieli tańca związanych z operatorami Przestrzeni Sztuki w dziedzinie tańca zainicjowaną przez Grzegorza Pańtaka. Nauczyciele odwiedzili Kielecki Teatr Tańca, Centrum Kultury w Lublinie, Katowice Miasto Ogrodów – Instytucja Kultury im. Krystyny Bochenek oraz Materii w Łodzi.

dr. Anna Wytych-Wierzgacz, która dzieli się techniką tańca współczesnego i techniką Marthy Graham, reprezentowała Materię

Małgorzata Ziółkowska, która prowadzi warsztaty tańca jazzowego, reprezentowała Kielecki Teatr Tańca

dr Janusz Skubaczkowski, który przyjął zaproszenie do poprowadzenia warsztatów z polskiej techniki tańca współczesnego oraz Dariusz Nowak, który prowadzi lekcje polskiej techniki tańca współczesnego oraz anchor technique / floorwork reprezentowali Katowice Miasto Ogrodów – Instytucję Kultury im. Krystyny Bochenek oraz Akademię Muzyczna im. Karola Szymanowskiego - operatorów Przestrzeni Sztuki Katowice


Współpracę pomiędzy operatorami Przestrzeni Sztuki dopełniają prezentacje spektakli, będących wynikiem rezydencji artystycznych w Centrum Kultury w Lublinie i Lubelskim Teatrze Tańca. Zostaną one zaprezentowane w Kieleckim Teatrze Tańca, Katowice Miasto Ogrodów – Instytucja Kultury im. Krystyny Bochenek oraz w Materii w Łodzi.

29.11.2021 2 tygodnie po premierze podczas 25 edycji Międzynarodowych Spotkaniach Teatrów Tańca w Lublinie, Materia pokaże spektakl Imaginary Archive autorstwa i w wykonaniu Patryka Durskiego, Katarzyny Kani, Anny Kamińskiej, Piotra Stanka i Katarzyny Ustowskiej.

Warto podkreślić także ścisłą współpracę pomiędzy operatorami Przestrzeni Sztuki w Kielcach i Lublinie, którzy wspólnie ogłosili Konkurs Otwarty (Open Call) na realizację Premiery Kameralnej, W jej wyniku powstanie premiera spektaklu Blisko w choreografii Tomasza Ciesielskiego.

Materia wraz z Kieleckim Teatrem Tańca są partnerami konkursu Mov(i)e Flow - Polish Dance Film Showcase & Mentoring, organizowanego przez M4Culture Foundation oraz Instytut Adama Mickiewicza.

Współpraca poprzez wymianę myśli pedagogicznej i efektów rezydencji choreograficznych czy też poprzez wspólne projekty czy produkcje będzie z pewnością rozwijana w kolejnych latach tworząc dynamiczną sieć relacji pomiędzy silnymi ośrodkami tańca w Polsce, które realizują program Przestrzenie Sztuki.


Program Przestrzenie Sztuki finansowany jest ze środków Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, realizowany przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca oraz Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego.

Lokalnymi operatorami Przestrzeni Sztuki w dziedzinie tańca są:

  • Centrum Kultury w Lublinie,

  • Kielecki Teatr Tańca,

  • Katowice Miasto Ogrodów – Instytucja Kultury im. Krystyny Bochenek i Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego wraz z partnerami:

Stowarzyszenie Imagination Space Center, Fundacja Jazdaa Polska!, Teraz/ Now Collective (Holandia), nieformalna grupa artystyczna Vagabond Physical Collective

  • Materia wraz z partnerami:

Akademia Muzyczna im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi, Poleski Ośrodek Sztuki oraz Urząd Miasta Łodzi

  • od września 2021 w Białymstoku: Opera i Filharmonia Podlaska – Europejskie Centrum Sztuki w Białymstoku imienia Stanisława Moniuszki i Podlaskie Stowarzyszenie Tańca


Nauczycielka z podróży / dr Anna Wytych-Wierzgacz


W ramach projektu Nauczyciel w podróży, dr. Anna Wytych-Wierzgacz uczyła techniki tańca współczesnego oraz techniki Marthy Graham w Katowicach, Kielcach i Lublinie.

Anna jest dla Materii ważnym pedagogiem, prowadzi od 2020 roku Moduł zaawansowany - regularny trening dla tancerzy i tancerek na poziomie zaawansowanym, w tym roku wspólnie z Natalią Kladziwą i Zuzanną Kasprzyk-Molendą. Już 21.11.2021 pokaże w Materii premierę solowego spektaklu NitkA, który powstał w oparciu o choreografię zespołową w przewodzie doktorskim.

Jej zajęcia w ramach projektu Nauczyciel w podróży to trening ciała tańczącego z wykorzystaniem, między innymi, elementów tańca współczesnego oraz łączeń, spięć, wydłużeń, spiral, wysiłku (contraction, release, spirales, effort) oraz wizualizacji wynikających z techniki Marthy Graham, amerykańskiej tancerki, choreografa, pedagoga, twórczyni autorskiej techniki tańca, opartej na narracyjnych, wynikających z wytężonej pracy mięśni elementach ruchowych; załącza się ja do grona najważniejszych artystów sztuk scenicznych XX wieku. Zajęcia kończyły się krótką kompozycją wypracowanych łączeń o dramaturgii wynikającej z pracy ciała.

Na zaproszenie Elżbiety Pańtak - dyrektora Kieleckiego Teatru Tańca w dniach 26 i 27.08.2021 prowadziła zajęcia z podstawowych elementów techniki Graham w ramach Letnich Warsztatów Tanecznych Szkoły Kieleckiego Teatru Tańca zorganizowanych w Ośrodku Limba w Poroninie.

W Centrum Kultury w Lublinie poprowadziła warsztaty 23.10.2021, które adresowane były do osób posiadających doświadczenie w dziedzinie tańca współczesnego.

W instytucji Katowice Miasto Ogrodów warsztaty odbyły się 30.10.2021, skierowane były do grupy średniozaawansowanej.


Dr Anna Wytych-Wierzgacz w latach 1990-2005 była tancerką Teatru Tańca ALTER Witolda Jurewicza. w ostatnich latach tańczy w spektaklach swojego autorstwa oraz Tomasza Wierzgacza, tworzy spektakle oraz działania performatywne z tancerzami i aktorami, współpracuje z rzeźbiarką Magdą Grzybowską (ASP we Wrocławiu) tworząc instalacje i sytuacje przestrzenno – ruchowe oraz spektakle łączące ruch – obiekt i dźwięk. Uczy przedmiotów związanych z ruchem scenicznym, choreografią i technikami tańca w Studium Animatorów Kultury w Kaliszu oraz w Instytucie Choreografii i Technik Tańca na Akademii Muzycznej w Łodzi. Ukończyła studia na Wydziale Sztuk Scenicznych Uniwersytetu Paris VIII we Francji

Warsztaty Nauczyciel w podróży odbyły się w ramach programu Przestrzenie Sztuki, który finansowany jest ze środków Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, realizowany przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca oraz Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego.

Lokalnymi operatorami Przestrzeni Sztuki w dziedzinie tańca są:

Centrum Kultury w Lublinie,

Kielecki Teatr Tańca,

Katowice Miasto Ogrodów – Instytucja Kultury im. Krystyny Bochenek i Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego wraz z partnerami:

Stowarzyszenie Imagination Space Center, Fundacja Jazdaa Polska!, Teraz/ Now Collective (Holandia), nieformalna grupa artystyczna Vagabond Physical Collective

oraz Materia wraz z partnerami: Akademia Muzyczna im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi, Poleski Ośrodek Sztuki oraz Urząd Miasta Łodzi

Opera i Filharmonia Podlaska – Europejskie Centrum Sztuki w Białymstoku imienia Stanisława Moniuszki i Podlaskie Stowarzyszenie Tańca pełnią funkcję Operatora Przestrzeni Sztuki od września 2021 roku.

Witamy w gronie operatorów Przestrzeni Sztuki!


Opera i Filharmonia Podlaska – Europejskie Centrum Sztuki w Białymstoku imienia Stanisława Moniuszki i Podlaskie Stowarzyszenie Tańca oraz Fabryka Sztuki w Łodzi pełnią funkcję Operatorów Przestrzeni Sztuki od września 2021 roku!


12.08.2021 w Łodzi odbyła się konferencja prasowa poświęcona rozwojowi Programu Przestrzenie Sztuki.

Podczas konferencji powitaliśmy w programie nowe ośrodki – taneczny w Białymstoku, którego operatorem będzie Podlaskie Stowarzyszenie Tańca oraz Opera i Filharmonia Podlaska - Europejskie Centrum Sztuki w Białymstoku i teatralny w Łodzi, którego operatorem będzie Fabryka Sztuki.

W wydarzeniu wzięli udział: prof. Piotr Gliński, Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, dr hab. Aleksandra Dziurosz, Zastępca Dyrektora Narodowego Instytut Muzyki i Tańca oraz dr Jarosław Cymerman, Zastępca Dyrektora Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego.

Obecny był również Marcin Derengowski, Zastępca Dyrektora łódzkiego Wydziału Kultury i Aleksandra Podębska, Dyrektorka Poleskiego Ośrodka Sztuki - partnera Materii w tym programie obok Akademii Muzycznej w Łodzi. Łódź gościła również reprezentantów operatorów Programu Przestrzenie Sztuki z całej Polski: Centrum Kultury w Lublinie, Kielecki Teatr Tańca - Polish Contemporary/Jazz Ballet, Katowice Miasto Ogrodów, Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego w Katowicach.


fot. Mikołaj Zacharow


Program Przestrzenie Sztuki finansowany jest ze środków Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, realizowany przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca oraz Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego.

Operator: Materia

Partnerami projektu w Łodzi są: Akademia Muzyczna im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi, Poleski Ośrodek Sztuki oraz Łódź

Odcinek reportażu o Przestrzeniach Sztuki w Lublinie

Część reportażu o programie Przestrzenie Sztuki w Lublinie i tamtejszym Centrum Kultury i Lubelskim Teatrze Tańca.

W ramach Przestrzeni Sztuki w Lublinie zrealizowano m.in. taneczne etiudy filmowe, 11 rezydencji artystycznych, warsztaty, kino tańca czy badania naukowe. Dzięki Przestrzeniom Mikołaj Karczewski mógł dopracowywać swój solowy spektakl „Cornerstone". Z kolei Aleksandra Łaba i Beata Mysiak odbywały próby do "IN/SIDE", a Dominik Więcek prowadził warsztaty dla zaawansowanych tancerzy.

Zobaczcie, jak wygląda efektywne wspieranie sztuki i co dzięki temu może powstać!

Przestrzenie Sztuki to rozwijany przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego oraz Instytut Muzyki i Tańca pilotażowy program powołania ogólnopolskich, interdyscyplinarnych centrów kultury, prowadzonych we współpracy ministerstwa, samorządów, organizacji pozarządowych, uczelni artystycznych oraz sektora prywatnego i opierających się na istniejących instytucjach kultury. Program powstaje we współpracy i Ministerstwem Kultury, Dziedzictwa Narodowego.

Odcinek reportażu o Przestrzeniach Sztuki w Kielcach

Jak zaangażować w tworzenie kultury grupy, które zwykle są pomijane? Jak sprawić, by duże instytucje zauważyły możliwości seniorów i osób z niepełnosprawnościami?

Choreografia zaangażowana społecznie - to główny temat drugiego odcinka reportażu „Przestrzenie Sztuki”. Odcinek dotyczy Kielc i pracy artystów w Kieleckim Teatrze Tańca.

„Staramy się wychodzić z tańcem tam, gdzie nie jest to oczywiste. Mieliśmy zajęcia z osobami poruszającymi się na wózkach, z seniorami, z dziećmi niewidomymi. Prowadzimy zajęcia, które pokazują ludziom, że taniec szeroki jak życie. Taniec to jest uniwersum, do którego wszystko pasuje” - zauważa Grzegorz Pańtak, zastępca dyrektora Kieleckiego Teatru Tańca.

Przestrzenie Sztuki potrafią odmienić życie nie tylko młodych, profesjonalnych tancerzy, ale też osób, dla których taniec jest nowym sposobem na rozwój i pokonywanie barier.

Przestrzenie Sztuki to rozwijany przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego oraz Instytut Muzyki i Tańca pilotażowy program powołania ogólnopolskich, interdyscyplinarnych centrów kultury, prowadzonych we współpracy ministerstwa, samorządów, organizacji pozarządowych, uczelni artystycznych oraz sektora prywatnego i opierających się na istniejących instytucjach kultury. Pogram powstaje we współpracy i Ministerstwem Kultury, Dziedzictwa Narodowego.

Odcinek reportażu o Przestrzeniach Sztuki w Katowicach

7 spektakli, 5 warsztatów, 2 rezydencje artystyczne i 5 projektów - tyle inicjatyw zorganizowano w samych Katowicach w ramach programu „Przestrzenie Sztuki”. To wszystko poprzedzone intensywnymi przygotowaniami, regularnymi treningami i konsultacjami. Odcinek reportażu dotyczący Przestrzeni Sztuki w Katowicach znajdziecie pod tym linkiem

To tylko niektóre wypowiedzi naszych bohaterów. Zobaczcie, jak wyglądały poszczególne warsztaty i jakie są efekty prac młodych artystów. I w końcu - jak tworzymy warunki do rozwoju polskiego tańca współczesnego, który ma do zaoferowania znacznie więcej niż nam się mogło wydawać.

Przestrzenie Sztuki to rozwijany przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego oraz Instytut Muzyki i Tańca pilotażowy program powołania ogólnopolskich, interdyscyplinarnych centrów kultury, prowadzonych we współpracy ministerstwa, samorządów, organizacji pozarządowych, uczelni artystycznych oraz sektora prywatnego i opierających się na istniejących instytucjach kultury. Pogram powstaje we współpracy i Ministerstwem Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.

30.05.2021 / Premiera reportażu „Przestrzenie Sztuki” w TVP Kultura

Już w najbliższą niedzielę w TVP Kultura premiera reportażu podsumowującego ubiegłoroczne działania pilotażowe w ramach Przestrzeni Sztuki!

Przestrzenie Sztuki to 8 ogólnopolskich (cztery ogniskujące wokół tańca i cztery, w których wiodący jest teatr) interdyscyplinarnych centrów kultury, prowadzonych we współpracy instytucji rządowych, władz samorządowych, organizacji pozarządowych i artystów. Program został zapoczątkowany w 2020 roku przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca i Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, pod auspicjami Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu. W perspektywie długofalowej projekt ma rozwijać się na terenie całego kraju.

Przestrzenie Sztuki to projekt wspierający artystów niezależnych, umożliwiający prezentowanie twórczości i budowanie współpracy pomiędzy ośrodkami w poszczególnych regionach.

Zapraszamy do obejrzenia reportażu, z którego dowiecie się, jakie działania zostały zrealizowane w czterech tanecznych Przestrzeniach Sztuki w ramach programu i jakie przyniosły efekty!


Reżyseria: Anna Maciejewska-Sołowińska

Montaż: Paweł Matula

Zdjęcia: Aleksandra Łapiejko Fotografia

Niedziela, 30 maja, godz. 18:05 na TVP Kultura!

Trailer

W Łodzi rusz program Przestrzenie Sztuki skoncentrowany na tańcu i choreografii.

Narodowy Instytut Muzyki i Tańca oraz Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego pod auspicjami Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu zainaugurowały program pilotażowy w lipcu 2020

Sieć Przestrzeni Sztuki tworzyły w 2020 roku: Katowice, Kielce, Lublin oraz Łódź - realizując program ogniskujący wokół tańca, oraz skupione na teatrze centra w Olsztynie, Rzeszowie, Zielonej Górze, a także w Lublinie.

Idea programu Przestrzenie Sztuki opiera się na czterech filarach: artystycznym, edukacyjnym, społecznym i prozdrowotnym. Każde z centrów proponuje interdyscyplinarny program, prezentując swoją autorską wizję na komunikację i upowszechnianie tych wiodących dziedzin sztuki.

Inicjatorami i operatorami projektu Przestrzeni Sztuki w Łodzi odpowiedzialnymi za produkcję i program są Jacek Owczarek i Sonia Nieśpiałowska-Owczarek oraz prowadzona przez nich fundacja Materia.


Sieć Przestrzeni Sztuki tworzyły od 2020 roku:

ŁÓDŹ

Operator: Materia

Partnerzy: Akademia Muzyczna im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi, Poleski Ośrodek Sztuki, Urząd Miasta Łodzi

KATOWICE

Operator: Katowice Miasto Ogrodów – Instytucja Kultury im. Krystyny Bochenek, Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego

Partnerzy: Stowarzyszenie Imagination Space Center, Fundacja Jazdaa Polska!, Teraz/Now Collective (Holandia), nieformalna grupa artystyczna Vagabond Physical Collective

KIELCE

Operator: Kielecki Teatr Tańca (miejska instytucja artystyczna)

LUBLIN

Operator: Centrum Kultury w Lublinie

OLSZTYN

Operator: Teatr im. Stefana Jaracza

RZESZÓW

Operator: Teatr im. Wandy Siemaszkowej

ZIELONA GÓRA

Operator: Lubuski Teatr w Zielonej Górze


Program Przestrzenie Sztuki jest finansowany ze środków Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, realizowany przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca oraz Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego

Program pilotażowy w Łodzi odbywał się w Łodzi od lipca do grudnia 2020 roku w przestrzeniach partnerów Materii: Poleskiego Ośrodka Sztuki – w filii przy ul. Piotrkowskiej 282 a oraz Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi – w sali koncertowej przy ul. Żubardzkiej 2 a.

14 sierpnia 2020 roku w siedzibie Zespołu Tańca Ludowego „Harnam” im. Jadwigi Hryniewieckiej przy ul. Piotrkowskiej 282a odbyła się konferencja prasowa Urzędu Miasta Łodzi dotycząca współpracy władz miasta, Poleskiego Ośrodka Sztuki z Materią – łódzkim operatorem Przestrzeni Sztuki. Na konferencji prasowej obecni byli:

Pani Małgorzata Moskwa-Wodnicka, wiceprezydent Miasta Łodzi

Pan Marcin Derengowski, p.o. zastępcy dyrektora Wydziału Kultury Urzędu Miasta Łodzi

Pani dr hab. Aleksandra Dziurosz, zastępca dyrektora Instytutu Muzyki i Tańca

Pani Aleksandra Podębska, dyrektor Poleskiego Ośrodka Sztuki

oraz dr hab. Jacek Owczarek, dyrektor Materii i Sonia Nieśpiałowska-Owczarek, dyrektor programowa Materii